Bij alles wat ik wil doen, vraagt het stemmetje in mijn hoofd: “Kun je dat wel? Wat als het te veel is?” Wanneer ik vroeger niet na hoefde te denken over iets als een grens, is het tijdens mijn burn-out opeens vanzelfsprekend dat ik me constant bewust ben van mijn grenzen. Al snel krijg je te maken met de consequenties als je ze een keer negeert. Op die manier, is er bij mij een soort automatisch proces ontstaan, dat me er op behoedt om niet over grenzen te gaan. Dit met als gevolg, dat ik op een gegeven moment geen enkele grens meer op durfde te zoeken. Of dat nou terecht was of niet …
Het “kan ik dit wel”-gevoel
Hoewel ik nu -aan het eind van mijn burn-out- al veel meer aankan dan eerst, ben ik nog steeds bang voor de oude grenzen. Het liefst blijf ik zo dicht mogelijk bij huis, in mijn comfortzone.
Ik durf wel te zeggen dat het een obsessie is geworden. Als ik weet dat ik ’s avonds wegga, ben ik de hele dag mijn energie aan het “besparen”. Op die manier, probeer ik de kans groter te maken dat ik het vol kan houden. De hele spontaniteit is daardoor van de situatie af.
Ook bij een simpel rondje wandelen krijg ik het “kan ik dit wel”-gevoel. Terwijl ik allang weet, dat ik het makkelijk kan.
Maar zelfs als het beter gaat, blijft deze obsessie bestaan. Want “het is nog niet eerder zo goed gedaan, dat kan gewoon niet.” Zo ben ik constant bezig mezelf af te remmen en blijf ik in hetzelfde kleine cirkeltje rondzwerven. “Als het straks weer wat beter gaat, ga ik dat wel weer doen”, is wat ik tegen mezelf zeg. Het probleem is echter, dat ik pas weer vooruit kan gaan, als ik weer een stap durf te zetten. Het erge is dat ik dat weet, maar het “PAS OP“-stemmetje begint meteen te schreeuwen wanneer ik het denk.
Angst
Op een gegeven moment kon ik angst niet meer van angst onderscheiden. Soms is de angst terecht. Als iemand me vraagt een avond mee uit te gaan, waar ik verplicht ben net zo lang als de rest te blijven (wat al snel 5h wordt), ja dan is de angst terecht. Dat is te hoog gegrepen.
Maar diezelfde angst heb ik ook in situaties waar het niet reëel is. Als ik een beetje moe ben, ben ik meteen geneigd om thuis te blijven. Terwijl een feestje juist goed voor me kan zijn. Zolang ik maar weg kan als de grens écht bereikt is.
Het is dan ook vaak genoeg gebeurd dat ik na een uur weer opgepikt moest worden. Op zo’n moment kon ik ontzettend boos op mezelf worden. Maar als ik er nu naar kijk, mocht ik trots op mezelf zijn dat ik toch gegaan was.
Grenzen opzoeken
In ieder geval, ik weet dat deze “grenzen-obsessie” mijn herstel afremt en daarom heb ik besloten het anders aan te pakken. De angst probeer ik zoveel mogelijk weg te zetten en ik “doe” gewoon veel meer. Vooral aan het einde van een burn-out proces, is dat denk ik heel belangrijk om stappen te blijven maken. Het is veel 
veiliger om lekker thuis te blijven, maar wees eerlijk: hoe vaak voel je je nou echt goed? Bij mij is dat nog zeer zelden. Als ik daarop wacht, gebeurt er waarschijnlijk ook niks. Een beetje uitdaging, kan er soms juíst voor zorgen dat ik me beter voel.
Af en toe heb ik dan ook een schop onder mijn kont nodig en iemand die tegen me zegt: “Kom op Sharon, je gaat gewoon mee”. En wat blijkt? Achteraf gezien kan ik vaak veel meer aan dan ik dacht. Door juist even uit die comfortzone te zijn, krijg ik energie en stijgt het vertrouwen in mijn kunnen.
Uit de comfortzone
Zo was er een aantal weken geleden een feest in de buurt. Het was het soort feest waar ik normaal nooit heen zou gaan en omdat ik de mensen die kwamen al lang niet meer had gezien, was ik bang. Zouden ze het raar vinden als ik kwam? Het voordeel van dit feest was echter, dat het lekker dichtbij was en het niet zo laat begon als het standaard uitgaan (dat wordt al snel 1h en dat hou ik vaak niet vol). Naarmate het avond werd, begon ik toch weer excuses voor mezelf te vinden waarom ik beter thuis kon blijven. Ik zou met mijn broer gaan en greep het met beiden handen aan, toen hij zei dat hij toch wel erg moe was. Raar toch, dat ik aan de ene kant zo graag weer dingen wil doen, maar de angst dan toch overwint?
In ieder geval, mijn ouders hebben ons zo’n beetje gedwongen om alsnog te gaan. Ze wisten hoe belangrijk dat was. And guess what? Ik had de meest fantastische avond in tijden! Ik ben ze er nog steeds erg dankbaar voor.
Proces
Het feit is, dat dit proces er bij hoort. Het is niet altijd te voorspellen wat je wel of niet aankunt. Maar uiteindelijk is het zo zonde als je je laat leiden door -vaak onterechte- angst. Een burn-out is een proces waarbij je jezelf opnieuw leert kennen. Nieuwe dingen uitproberen en af en toe een grens opzoeken, hoort daar bij.
Natuurlijk moet je grenzen meer in de gaten houden dan als je helemaal beter zou zijn geweest. Maar soms is uit die comfortzone stappen, de enige manier om verder te komen. Hoe eng dat ook is.
Uiteraard duurt het erg lang voor je je veerkracht na een burn-out weer terug hebt, maar des te meer reden om elke kleine overwinning te vieren.
En onthoud:
“Je kunt je grenzen niet verleggen als je ze niet opzoekt.”
Lees ook:
Hoi,
Het lukt me maar niet om mn conditie te verbeteren het is nu een half uur per dag en meer durf ik niet.
En ik weet al helemaal niet hoe ik mn dag goed moet balanseren. In de middag ben ik op maar kan ik niet slapen. Ik rust dan wel uit op bed. Heb jij tips om het herstel te bespoedigen? pieker veel. Weet ook niet wat ik de rest van de tijd moet doen. Meestal 1 mandala. Ben heel snel moe en t doseren is moeilijk. Ik zou bij een dagindeling gebaat zijn. Sta moe op en ga er moe in.
Dit is nu 8 maand zo.
Groetjes judith
Grappig, ik heb het precies andersom. Ik wil gewoon weer meedoen, en blijf elke keer weer over de grenzen heen gaan. Dan denk ik de drie dagen (terwijl ik op de bank lig te balen met allerlei fysieke klachten) daarna: hoe heb ik het nou toch weer kunnen laten gebeuren. Zo lastig die grenzen. De ene week lijk ik ook de wereld aan te kunnen (een heel klein wereldje op dit moment) en de volgende week heb ik last van allerlei mentale en fysieke klachten en durf ik weer niks. Ik zou juist wat liever aan de voorzichtige kant zitten. Ergens las ik: wilskracht en doorzettingsvermogen zijn tijdens een burn-out te grootste vijand.
Mijn Burnout op mijn 44e heeft nog 3 jaar doorgewoekerd tot ik gewoon weer eens dacht…yes ik ga de keuken eens helemaal uitmesten. Had toen pas energie om onze twee auto’s achter elkaar te wassen en uit te zuigen. Eerder was me dat niet gelukt. Ben ook bang grenzen over te gaan. Slapen en loslaten, relativeren en jezelf niet ‘moeten’ opleggen. Dat heeft me geholpen. En niet alles tegelijk willen. Heb veel symptomen van ADD en Hsp. Energie doseren. Kam niet meer tegen mensen die door elkaar heen praten. Dan loop ik weg als men niet stopt. Het helpt om nee te zeggen, niet je overal toe verplicht voelen. Ook pas ik met succes nu de vraag ‘ Moet Ik Dit Nu Doen? voordat je iets doet als mensen dit vragen. Het blijft aftasten hoe ver je kunt. Je moet het leren. Niet meer doen zoals vroeger. Dan gaat het fout. Succes !
Hey, zag dat jou bericht van 1 jaar geleden was, maar erg herkenbaar verhaal.
Benieuwd Hoe het nu met je gaat.
Bij mijn na bijna 2 jaar burn out herstel, (na heel veel slapen en heel veel hoofdpijn duizeligheid niet kunnen denken en concentreren, misselijk en een gejaagd en gespannen gevoel etc.. )Iedere keer voel ik me ff beter….en ga daarna weer over me grens heen, waarna ik weer een tijdje vooràl lichamelijke klachten heb.meestal spanningshoofdpijn en niet normaàl kunnen denken.
Waar door ik weer erg onzeker wordt en weer bang ben mijn grenzen weer op te zoeken.
Ook vind ik het erg lastig om wel of geen pijnstillers te nemen. Aan de 1e kant denk ik ja. Is mijn dag stuk dragelijker …andere kant denk ik…beter van niet want Dan ga ik misschien juist sneller over mijn grens….