Tegenwoordig heerst de gedachte dat je pas telt als je “het gemaakt” hebt. Overal waar we komen wordt er op gehamerd dat genoeg niet genoeg is. Het gaat om de hoogste opleiding, meeste vrienden en het leukste uiterlijk. Dit met als gevolg dat 80% van de jongeren prestatiedruk ervaart*. Maar ja, dat is ook “normaal” tegenwoordig. Ikzelf heb ervaren hoe gevaarlijk dit kan zijn. Mijn ervaring met prestatiedruk op school:
De eerste schooldag van het nieuwe jaar. Een leraar staat voor de klas en houdt een preek: “Dit jaar gaat heel zwaar worden. Je zult alles heel goed bij moeten houden, want anders haal je het niet. Discipline en hard werken. Plannen en vooruitdenken.” Ik kijk om me heen en vraag me af of de rest van de leerlingen ook al in de stress schiet, maar niemand lijkt zich aangesproken te voelen. Toch doe ik dat wel, terwijl ik juíst degene ben voor wie deze preek niet bedoeld is.
Prestatiedruk
Van mezelf ben ik een super gedreven persoon. Een echte perfectionist. Eigenlijk nam ik geen genoegen met minder dan een 7. Het kon altijd beter, meer en hoger. Zo’n preek als net genoemd, was dan ook genoeg om me extra te laten stressen. Want ja, wat als het inderdaad zo zwaar wordt en ik opeens slechter presteer?
In deze maatschappij worden we aangespoord om het tempo nog maar iets op te voeren. Hoe drukker je schema, hoe beter je het doet. Presteren, presteren, presteren. Maar met mijn karakter, sla je daar al snel helemaal in door.
Serieus
De middelbare school waar ik op zat was aardig streng. Huiswerk werd streng gecontroleerd en als je al het huiswerk deed wat je opgegeven werd, was je eigenlijk nooit klaar. Ik was veel te braaf en streefde er toch naar om het altijd af te hebben. Dat de rest van mijn leven er onder ging lijden, was een logisch gevolg.
Ik herinner me zelfs een middag waarop ik naar huis fietste met een vriendin. Die vriendin -een heerlijke flierefluiter- had geen haast en kwam telkens weer mensen tegen waardoor we moesten stoppen. Nou, dat kon ik mentaal echt niet handelen. In mijn hoofd speelde namelijk alleen de gedachte dat ik zo snel mogelijk thuis moest zijn, omdat er huiswerk op me stond te wachten. Ongelooflijk hoe serieus ik alles nam en toch was het de realiteit.
Individu
Wat ik jammer vind, is dat er op scholen geen rekening wordt gehouden met de verschillende karakters van mensen. Hoewel er altijd geroepen wordt dat er gekeken wordt naar het individu, is dat eigenlijk helemaal niet het geval. Er wordt vrijwel altijd gehandeld vanuit de gedachte dat iemand zijn best niet doet. Een strafuur voor mensen die hun huiswerk niet af hebben, is er wel. Maar er wordt geen aandacht besteed aan de mensen die eigenlijk afgeremd moeten worden en een limiet nodig hebben.
Dat heeft bij mij mede bijgedragen aan mijn burn-out. Ik voelde een continue stress, door de heersende prestatiedruk. Zelfs al wist ik dat veel opmerkingen in de klas, niet op mij van toepassing waren.
Welkom terug op school: wanneer ga je al je gemiste toetsen inhalen?
Toen ik eenmaal een burn-out had, ging ik op school steeds meer achterlopen. Ik deed erg mijn best, maar miste vooral veel toetsen. Wanneer ik dan op school kwam (wat voor mij al een overwinning was), kwam er meteen een leraar naar me toe met de vraag wanneer ik mijn toets in kon halen. Je raadt het al: dat was wat ik juist níet nodig had. Met een “wat goed dat je er weer even bent, Sharon” en wat ruimte, was de drempel voor mij om naar school te gaan, een stuk kleiner geweest. In plaats daarvan, werd de druk nog even opgevoerd. Zo werd het voor mij onmogelijk de rust de nemen, die ik juist nodig had om beter te worden.
Schoolsysteem
Wel heeft de school me geholpen en veel gematst met het schrappen van toetsen en het later inhalen. Maar door het strakke schoolsysteem was het erg moeilijk “anders” te zijn. Iedereen volgt een strakke planning met vaste, ingeroosterde toetsen. Ik -als uitzondering- paste daar niet in en zorgde dat de leraren niet wisten wat ze met me aan moesten.
Als je eenmaal achterloopt, is een achterstand bijna niet meer in te halen, want de nieuwe proefwerkweek staat alweer voor de deur. Zo werd het steeds moeilijker om de draad weer rustig op te pakken. Sterker nog: het zorgde voor extra prestatiedruk en dus stress! Ik kwam nog uitgeputter terug van school …
Wat ook niet meehielp, was dat eigenlijk niemand wist wat ik nou eigenlijk had. Mijn ouders en een paar goede vrienden waren de enigen.
In deze prestatiewereld durfde ik er niet voor voor uit te komen dat ik een burn-out had.
Voor mijn gevoel had ik namelijk gefaald en ik was bang voor het onbegrip van anderen. Zo kwam ik in een negatieve spiraal van me beter voordoen dan ik me voelde. Dat faken kwam mijn herstel ook niet ten goede.
Andere weg
Na lang doormodderen heb ik in oktober besloten om maar de helft van mijn examenvakken te doen. Ik kon het gewoon niet meer bijbenen. Maar uiteindelijk was zelfs dat nog teveel en ben ik helemaal gestopt in mijn eindexamenklas.
Ik weet trouwens wel dat ik hiermee de allerbeste keuze hebt gemaakt: mij volledig storten op mijn herstel. Het was op dat moment de enige manier om uit die negatieve spiraal te komen.
En ook weet ik: het huidige schoolsysteem is eigenlijk helemaal niets voor mij. Ik moet mijn kwaliteiten op een andere manier tot bloei laten komen! Ik pak het nu dan ook heel anders aan en doe het op mijn eigen manier. Volg je hart, niet de huidige prestatiemaatschappij!
* Zo blijkt uit onderzoek onder het 1V Jongerenpanel
Lees ook:
0 Comments